Tajemnice serca. Dlaczego przypisaliśmy mu tyle znaczeń?

Choć serce jako organ odpowiada za pompowanie krwi, to jego znaczenie dla człowieka jest znacznie szersze. Fascynacji ludzkim sercem przyjrzał się Vincent Figueredo - autor książki "Historia ludzkiego serca". W audycji "Rozmowy po zmroku" opowiedział m.in. o swojej inspiracji tym tematem oraz o tym, jak ludzie interpretowali funkcje serca.

Serca pełniło bardzo ważną rolę w historii ludzkości

Foto: Shutterstock/H_Ko

• Ludzie przypisują sercu bardzo dużo znaczeń.
• Na początku człowiek powiązał rytm jego bicia z emocjami.
• Uważano także, że serce ogrzewa ciało ponieważ, kiedy przestawało bić człowiek szybko stawał się zimny.

Kochamy całym sercem, choć czasem bywa ona złamane. Obawiamy się osób bez serca, a innych serdecznie pozdrawiamy. A jednak współczesna medycyna sprowadziła je do roli pompy tłoczącej krew. Niemal zapomnieliśmy, jakie miejsce zajmowało w przeszłości, choć pozostaje wszechobecne w odziedziczonych kodach kulturowych.

Znaczenie serca

Vincent M. Figueredo powiedział, że jego inspiracją do napisania książki "Historia ludzkiego serca" było to, że zajmuje się tym organem zawodowo. - Badam serce, myślę o nim i opiekuję się sercami przez większą część życia. Zauważyłem, że serce mieni się rozmaitymi znaczeniami - w zależności kto o nim myśli. Postanowiłem zająć się tą sprawą i w swoich poszukiwaniach odbyłem podróż do czasów starożytnych - zdradził.

Serce ma jednak wiele ukrytych znaczeń. - Odkryłem, że serce pełniło bardzo ważną rolę w ludzkiej historii. Obecnie redukujemy jego znaczenie do pompy, która zarządza krwioobiegiem. Nie przypisujemy już mu znaczenia za emocje czy pamięć. Z drugiej strony, na poziomie metaforycznym, codziennie podkreślamy jego związek ze sferą uczuciową i pamięcią - powiedział.

Serce i wiedza przodków

Gość Polskiego Radia zaznaczył, że pierwsze ludzkie obserwacje dotyczące serca pokazują nam, że od początku miało ono szczególne znaczenie dla człowieka. - Jeśli przyjrzymy się naszym praprzodkom, to dostrzeżemy że uderzenia w klatce piersiowej jednoznacznie łączyli z życiem. Zauważyli, że te uderzenia są szybsze, kiedy się czegoś bali lub czegoś pożądali. Odnotowali także, że ciało szybko stygnie, kiedy serce przestaje bić - relacjonował.

- Uznali więc, że celem serca jest ogrzewanie ciała. Powiązali także serce z emocjami. Skoro na jego rytm wpływa zachowanie, gniew czy strach, to musi być ono ich domem. Fakt, że serce umiejscowione jest mniej więcej po środku ciała, doprowadził ich do przekonania, że tam znajduje się rozum i pamięć - powiedział Vincent M. Figueredo.

Posłuchaj

31:07 Krucha pompa. Rzecz o ludzkim sercu (1).mp3 Vincent M. Figueredo o ludzkim sercu (Rozmowy po zmroku/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Prowadził: Michał Nowak

Goście: Vincent M. Figueredo (kardiolog i autor książki "Historia ludzkiego serca")

Data emisji: 02.05.2024

Godzina emisji: 21.31

dz